Op een boerderij in Transsylvanië.

Landbouwgrond rijk aan mogelijkheden

De goedkope landbouwgrond in Roemenië trekt veel Europese boeren die in eigen land weinig toekomstmogelijkheden hebben. Ze geven daarmee een nieuwe impuls aan de lokale landbouw, waarbij biologische teelt niet vergeten wordt.

Gepubliceerd op 30 april 2012 om 10:28
Op een boerderij in Transsylvanië.

M. was 19 toen hij in 2009, met een diploma op zak, van de landbouwschool in Nermont Châteaudun [Frankrijk] kwam. Een maand later laadde hij de laatste vrachtwagens met landbouwgereedschap in en vertrok hij richting Roemenië, naar Macesu de Sus om precies te zijn, een dorpje in het zuidwesten van het land.

M. is niet de enige: Roemenië is met 15 miljoen hectare landbouwgrond snel bezig het nieuwe eldorado van Europese boeren te worden. Duizenden Fransen, Italianen, Spanjaarden, Engelsen, Duitsers en Denen pakken hun koffers en haasten zich naar dit land, dat in 2007 toetrad tot de Europese Unie, om er een landbouwbedrijf op te zetten.

M. wilde als kind al boer worden en had het zich niet mooier kunnen voorstellen: "Op mijn 19e leid ik hier een boerenbedrijf van ruim 1.400 hectare grond. In Roemenië heb ik in drie jaar bereikt waar in Frankrijk twee of drie generaties voor nodig waren geweest."

In Macesu de Sus verbouwt hij tarwe, gerst, zonnebloemen en koolzaad. En hij heeft grootse plannen. Binnenkort hoopt hij in aanmerking te komen voor subsidies die de Europese Commissie ter beschikking heeft gesteld voor de modernisering van Roemenië. Daarmee zou hij zijn opslagcapaciteit met 7.000 ton kunnen uitbreiden en 500 hectare extra bouwland kunnen bevloeien.

Nieuwsbrief in het Nederlands

De Roemeense landbouw groeide in 2011 met 11%

Al is het niet altijd makkelijk, hij heeft nergens spijt van: "De eerste maanden was ik een beetje mismoedig", bekent hij. "Maar hoe zou mijn leven eruit hebben gezien als ik in Frankrijk was gebleven? Ik zou mijn studie hebben afgemaakt en ergens een baan hebben gevonden voor 1.200 euro per maand. Je betaalt je huur, je eten, je kleding, en aan het eind van de maand houd je niets over. Dat is geen leven."

Wie rondreist in Roemenië komt overal boeren uit West-Europa tegen die de lokale landbouw een nieuwe impuls geven. Dankzij hun kennis en investeringen groeide de Roemeense landbouw in 2011 met 11 procent, en dat is nog maar het begin. De tijd van braakliggende grond en een leeglopend platteland is voorbij.

Op dit moment verkopen de Roemenen hun landbouwgrond voor gemiddeld 2.000 euro per hectare, de laagste prijs van de hele EU. De Europese subsidies bedragen er echter slechts 180 euro per hectare, de helft van wat je in West-Europa kunt krijgen. Maar met de nieuwe Europese landbouwpolitiek (PAC) moeten Oost- en West-Europa vanaf 2014 op hetzelfde niveau zitten.

Boeren haasten zich om landbouwgrond te kopen

Een westerse boer kan in Roemenië alleen aan grond komen als hij er een bedrijf opricht, maar vanaf 2014 vervalt die voorwaarde en kan iedere EU-inwoner land kopen. Boeren haasten zich dus om te kopen voordat de prijzen exploderen door speculatie.

Zwitsers, die de tienduizenden euro's per hectare grond in hun land niet meer kunnen betalen, hebben de meeste haast. Zo heeft de familie Hani, afkomstig uit het kanton Luzern, 800 hectare grond gekocht en zich tien jaar geleden in Firiteaz, een dorpje in het westen van Roemenië, gevestigd: vader, moeder, twee kinderen en twee kleinkinderen.

"In West-Europa is geen plaats meer voor jongeren", zegt Christian Hani (29 jaar) spijtig. "Hier kun je iets van de grond af opbouwen. Ik denk dat het voor ons, jongeren, heel belangrijk is om met iets nieuws te kunnen beginnen."

De markt voor biologische producten maakt in West-Europa een razendsnelle ontwikkeling door, en de familie Hani is dan ook voortdurend door haar voorraad heen. Alles wat nodig is om op grote schaal biologische landbouw te bedrijven hebben ze uit Zwitserland laten komen.

"Roemenië biedt ongekende mogelijkheden"

"Graangewassen kwamen hier tot voor kort uit Canada, de Verenigde Staten en China", vertelt Lukas Kelterborn, een in marketing gespecialiseerde Duitser die met de familie Hani samenwerkt en hun oogsten verhandelt. "Het ligt dus voor de hand om te proberen die in Europa zelf te verbouwen. Roemenië biedt daarvoor ongekende mogelijkheden. We moeten niet vergeten dat het land tussen de beide wereldoorlogen de graanschuur van Europa was, en het land is hard bezig dat opnieuw te worden."

In Macesu de Sus denkt M. er net zo over. Met zijn Roemeense vriendin wil hij op zijn land een huis bouwen. Hij is al eigenaar van een huis in het dorp en van een appartement in de nabijgelegen stad Craiova.

"Ik leid hier in Roemenië een veel prettiger leven en ontdek tradities die in Frankrijk niet meer bestaan", zegt hij. "Ik heb van mijn leven nog geen varken of schaap aan stukken gesneden, maar Roemenen doen dat op het platteland altijd... In Frankrijk voelt niemand zich nog met anderen verbonden. Hier ben ik echt gelukkig." Het verhaal van een boer.

Bezien vanuit Roemenië

Binnenkort de graanschuur of de woestijn van Europa?

In Europa moet een boer een agrochemisch bodemonderzoek laten uitvoeren alvorens hij zijn grond mag bemesten. “Dat was ook het geval in Roemenië, maar na de Revolutie van 1989 heeft de verdeling van landbouwgrond [gedurende het communisme was alle landbouwgrond in handen van de staat, red.] voor een absurde situatie gezorgd”, legt România liberă uit.

Een kleine boer moet vijftien keer zoveel betalen voor een grondanalyse als een grootgrondbezitter.” Dit heeft ertoe geleid dat “slechts 25 procent van alle landbouwgrond onderworpen is aan een agrochemisch onderzoek. De betreffende grond is die van groot grondbezitters of buitenlanders die al een kwart van al het bouwland hebben opgekocht”, schrijft het Roemeense dagblad.

Als de grond niet bemest wordt, wordt hij minder vruchtbaar en verarmt hij, schrijft România liberă. "In dit tempo is de kans groot dat Roemenië verandert in een woestijn en zijn kaarten verliest om van de graanschuur van Europa te worden.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp