Nieuws Portret van de Week
De Spaanse "superrechter" voor corruptiezaken wordt ervan verdacht zijn boekje te buiten te zijn gegaan in zijn onderzoek naar het Franco-regime.

Toprechter Baltasar Garzón zelf in beklaagdenbank

Voor sommigen is hij een onaantastbare held, voor anderen een gepolitiseerd megalomaan: Baltasar Garzón heeft onder meer Augusto Pinochet en andere Argentijnse dictators achter tralies gezet. Op 7 maart is hij in staat van beschuldiging gesteld door het Hooggerechtshof van Spanje omdat hij zijn zijn boekje te buiten zou zijn gegaan. De beroemdste rechter van Spanje zou zijn macht hebben misbruikt om een onderzoek te leiden over de dictatuur van Franco, nog altijd een taboeonderwerp.

Gepubliceerd op 9 april 2010 om 13:56
De Spaanse "superrechter" voor corruptiezaken wordt ervan verdacht zijn boekje te buiten te zijn gegaan in zijn onderzoek naar het Franco-regime.

In de loop van zijn 22-jarige juridische carrière heeft Baltasar Garzón genoeg gelegenheden gehad om een last te zijn voor veel mensen. Onder zijn belangrijkste vijanden bevinden zich uiteraard de kopstukken van de twee belangrijkste politieke partijen, die ooit vriendjes met hem waren maar later door hem vervolgd werden. Die abrupte overgang van koud naar warm – en omgekeerd- heeft vaak negatieve gevolgen gehad.

Garzón is nooit bescheiden geweest. Hij heeft zich nooit op de achtergrond gehouden en heeft het altijd zo geregeld (of anderen regelden het vóór hem) dat netelige dossiers op zijn bureau terecht kwamen. De omvangrijke zaken die niet door zijn handen zijn gegaan, zijn zeldzaam. Hij is een van de eersten geweest die zich bezighielden met de strijd tegen drugssmokkel. Een praktijk waardoor sommige gebieden in Spanje destijds leken te veranderen in een nieuw Sicilië. Hij heeft zich ook beziggehouden met keihard terrorisme, terrorisme tegen de overheid en wat daaruit kan voortvloeien: misbruik van overheidsgelden. Uiteraard heeft hij ook de stedelijke corruptie in al zijn vormen niet links laten liggen. Garzón is erin geslaagd om zijn reputatie naar het buitenland te exporteren door zich bezig te houden met al net zulke boeiende internationale zaken: het vooronderzoek van een proces tegen Silvio Berlusconi [voor het vermeende misbruik van zijn Spaanse dochteronderneming Telecino] en de uitvaardiging van een arrestatiebevel voor de Chileense dictator Augusto Pinochet en de Saoedi-Arabische Osama Bin Laden.

Hem wordt verweten dat hij geen bedrijfsdirecteuren aanpakt

Ook al wordt hem verweten dat er bij zijn slachtoffers geen enkele bedrijfsdirecteur zit, toch is Garzón een soort handhaver van het internationale recht geworden. Hij heeft zich niet kunnen bezighouden met de zaak die het faillissement van de Spaanse bank Banesto betrof, en er gaan stemmen op die menen dat zijn vechtlust in bepaalde troebele zaken die in verband staan met grote nationale banken als BBVA en Santander, is afgenomen. Het feit dat de bank Santander als beschermheer zou hebben opgetreden voor colleges die hij heeft gegeven in de Verenigde Staten (wat de instelling aldaar ontkent) had hem zijn carrière kunnen kosten.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Maar hij heeft zijn loopbaan kunnen vervolgen en is onvermoeibaar grote zaken blijven aannemen. Het leek erop dat hij gewoon de geschiedenis zou ingaan als de grote magistraat. En inderdaad: zijn pogingen om een hogere post te krijgen bij het Landelijk parket, het Hooggerechtshof of het Internationale strafhof in Den Haag zijn allemaal op een mislukking uitgelopen. Hij lijkt niet genoeg steun van zijn collega’s te krijgen. Er is altijd iets geweest dat hem tegenwerkte: links en rechts ontstond er een meerderheid die hem niet wilde steunen.

Het onderzoek naar Franco was misschien een onderzoek teveel

Met het oog op alles wat hij heeft bereikt lijkt het erop dat het enige dat nog aan Garzóns CV ontbrak een historisch personage was, een beeld dat zijn collectie compleet zou maken. Nadat hij de democratie en al haar gebreken heeft uitgeplozen, wilde hij het verleden onderzoeken. En handig gebruik maken van het personage Franco. Garzón heeft al met veel mensen een rekening vereffend, maar hij had het nog niet aangedurfd om zich in het territorium van de dictator te begeven. In overeenstemming met de wet op het historisch geheugen, diens onvolkomenheden en de altijd genegeerde vragen van familie van slachtoffers van de duizenden executies wilde Garzón een vooronderzoek instellen naar het regime van Franco. En omdat hij door zijn slapeloosheid en zijn verbetenheid in staat is om zo’n aanzienlijke taak uit te voeren, heeft hij zich in dit avontuur gestort. Onderwijl zocht hij ruzie met de Volkspartij Partido Popular in de zaak Gürtel [vermeende gevallen van corruptie, fraude en witwassen door kaderleden van de PP].

Garzón is altijd opgejaagd door bondgenoten van de partij die door zijn vervolgingen werd geraakt. Voor hem is het het oude liedje. Hij is bereid om de druk het hoofd te bieden, zoals hij heeft laten zien in een boek waarin zijn gedachten en zorgen bijeen zijn gebracht (El mundo sin miedo, Plaza y Janés, 2005). Hij heeft zich altijd weten te redden uit de meest ernstige situaties, als een ervaren evenwichtskunstenaar. De andere partij is hem altijd te hulp geschoten.

Maar de laatste tijd hebben de leden van de zeer gesloten kring van de rechterlijke macht hier heel andere ideeën over. Dit keer zijn er te veel mensen overtuigd dat het einde nabij is. Er zijn te veel mensen die denken dat Garzóns tijd voorbij is, dat hij niet langer nodig is, met name voor politici. Ze zijn allemaal het slachtoffer geworden van zijn wreedheid. Zijn herinneringen schetsen het beeld van een man die ervan overtuigd is dat hij hier op aarde is om er een bepaalde rol te spelen en die het offer aanvaard dat vereist is voor deze missie. Maar het is nog maar de vraag of hij bereid is om een eind te accepteren dat geen deel uitmaakte van zijn plannen.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp