Nieuws Euromythes (4/10)

“De Europese Unie kost ons miljarden”

Eurosceptici wijzen er graag op dat Nederland een van de grootste nettobetalers van de EU is en miljarden euro’s overhevelt naar de schatkist van Brussel. Wat krijgt de Nederlandse belastingbetaler daarvoor terug? De Groene Amsterdammer probeert hier in deel vier van de serie over ‘euromythes’ achter te komen.

Gepubliceerd op 26 juli 2012 om 10:49

Dit zou een koelbloedige kosten-batenanalyse moeten zijn. Wat dragen we af, en wat krijgen we daarvoor terug aan landbouwsubsidies en cadeautjes voor achtergestelde regio’s als Flevoland? Nederland is al jaren een van de grootste nettobetalers aan Europa. Ruim tweehonderd euro per Nederlandse burger per jaar, totaal 3,6 miljard euro, maar minder dan bijvoorbeeld Zweden of Duitsland.

Maar de vraag is of de baten alleen die paar miljard subsidies uit Brussel zijn. Sterker nog, volgens onderzoeken heeft Nederland zo veel profijt van Europa dat de nettobetaling hierbij in het niet valt. Hans Vollaard, politicoloog te Leiden: “Je moet de afdracht beschouwen als een soort contributie voor de vrije markt”.

En die opbrengsten zijn in 2011 vrij nauwkeurig berekend door het Centraal Planbureau: de vrije interne markt levert de Nederlanders gemiddeld een maandsalaris per jaar op, en de euro maximaal een weeksalaris. Veel meer dus dan die netto afdracht. Hoe kan dat? Hoogleraar banking and finance Harald Benink: “Twee derde van ons nationaal inkomen verdienen we met export. Driekwart daarvan gaat naar Europa. De vrije markt is enorm belangrijk”.

In veel opzichten zijn we ook nettoverdiener

Het is lastig in te schatten hoeveel er gehandeld zou worden zónder interne markt, maar de resultaten zijn volgens Benink niet overdreven. De meeste andere onderzoeken laten veel hogere profijten zien. Nico Groenendijk, hoogleraar Europees economisch beleid, benadrukt bovendien dat het niet ophoudt bij de meetbare voordelen; de winst van veiligheid en stabiliteit is niet te berekenen.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Toch zijn er kanttekeningen te plaatsen bij deze ‘winst’. Het geldt misschien voor Nederland, maar niet voor elke Nederlander. Denk aan bouwvakkers die hun baan verliezen aan Poolse stukadoors. En het blijft de vraag, van eurocritici, waarom Nederland voor die toegang tot de interne markt een hogere contributie moet betalen dan andere landen. Kwestie van solidariteit, meebetalen aan de ontwikkeling van arme regio’s, is vaak het antwoord.

Maar in werkelijkheid is de interne markt voor rijkere landen vaak een betere deal dan voor armere. Josef Janning, director of studies van het European Policy Centre: “Een land als Duitsland profiteert meer: het kan uitbundig exporteren, terwijl het anders op nationale grenzen en anti-Duits sentiment was gestuit. De meest ontwikkelde landen kunnen lokale producten in minder ontwikkelde landen van de markt drukken. Dat geldt ook voor de Nederlandse export”. Oftewel: we mogen dan nettobetaler zijn, in veel opzichten zijn we ook nettoverdiener.

Lees ook de derde 'euromythe': “De Europese Unie geeft teveel geld uit

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp