Federaal Europa op lange baan geschoven

De laatste Europese top van het jaar luidt geen nauwere economische en monetaire unie in. Dat komt door Duitsland en Frankrijk, die samen besloten hebben het stappenplan van Herman Van Rompuy te grave te dragen. De discussie over de toekomst van de EU wordt uitgesteld tot 2014, als de Duitse en Europese verkiezingen hebben plaatsgevonden.

Gepubliceerd op 13 december 2012 om 16:03

François Hollande en Angela Merkel hebben de Europese Unie een loer gedraaid. Het Frans-Duitse koppel, dat eindelijk eens eensgezind is, heeft gisteren besloten een strategisch debat over de toekomst van Europa te begraven. Ze hebben het uitgesteld, in beslag genomen, of beter gezegd, verboden.

De lidstaten hadden met elkaar afgesproken dat er voor het einde van het jaar een politiek ‘stappenplan’ aangenomen zou worden. Dit plan zou duidelijkheid moeten geven over de belangrijkste etappes voor ‘solidaire integratie’ – om maar even een geliefde cryptische uitdrukking van president Hollande te gebruiken. Welke financiële solidariteit, welke gemeenschappelijk begrotingscapaciteit, welke democratische controle?

Politieke visie ontbrak

Het ging er niet om meteen alle knopen door te hakken, of om een onverantwoordelijke vlucht naar voren in te zetten. Maar om alle EU-instellingen in beweging te zetten en, vooral, een groot openluchtdebat te openen. Minstens twee redenen lagen daaraan ten grondslag. Allereerst de overleving van de eurozone, dat is het prijskaartje. Het is de lidstaten alleen gelukt een ramp te verkomen door tijdens alle ‘eurotoppen van de laatste kans’ een extra stap te zetten op gebied van meer financiële solidariteit tussen de lidstaten. Maar deze haperende navigatie – en dat is de tweede reden – vond plaats onder dwang van de markten. Een politieke visie ontbrak en, nog erger, het gebeurde achter de rug om van de publieke opinie.

Kortzichtige bezuinigingen

De Fransen en Duitsers, die het niet eens kunnen worden over de grote lijnen van een nieuw Europees federalisme, steken liever hun kop in het zand: Angela Merkel gaat de verkiezingsperiode in en wil geen enkel risico meer lopen. En François Hollande is als de dood om oude wonden open te halen bij zijn meerderheid. Punt uit. Maar dit kleinzielige beleid berust op dubieuze veronderstellingen, alsof de crisis definitief achter ons ligt en de bevolking genoegen kan nemen met kortzichtige bezuinigingen.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Vanuit Lissabon en Rome bezien

Nog een ‘beslissende’ top

De Europese Raad zal vandaag en morgen een routeplan bespreken om de economische en monetaire unie volledig te hervormen, wat beslissend zal zijn om de crisis in de eurozone op te lossen”, schrijft Maria João Rodrigues in Público. Volgens haar

liggen er, na drie jaar onafdoende maatregelen die de crisis hebben laten voortwoekeren, eindelijk grootse voorstellen op tafel waarin Portugal een actieve rol moet spelen [...] om te voorkomen dat de intergouvernementale logica boven komt drijven bij de besluitvorming, want in die logica trekken de sterkste landen aan het langste eind. Alleen de communautaire methode, gebaseerd op het initiatief van de Europese Commissie en de rol van het Parlement, biedt de beste garantie voor de gelijkheid tussen lidstaten en burgers, die vandaag de dag ernstig is aangetast.

Het is de laatste top [...] van een moeilijk jaar dat de EU momenteel afsluit in een sfeer van sombere ongerustheid en alarmerende onzekerheid over zo’n beetje alles. Over zijn toekomst, zijn identiteit, zijn integratie en zijn federale droom”, schrijft hoofdredacteur Enzo Bettiza in La Stampa. Volgens hem zal de top van 13 en 14 december

uitmonden in 48 uur durende gesprekken in wandelgangen en bilaterale ontmoetingen in achterkamertjes. Na het Griekse struikelblok te hebben ontweken en het Spaanse begrotingstekort voorlopig te hebben bevroren, zullen de voornaamste protagonisten van de top, de Fransen en de Duitsers, in de diplomatieke intimiteit van privé-diners, de twee belangrijkste ‘incidenten’ die de cohesie van de EU momenteel bedreigen, aanpakken: het politieke afglijden van Italië en het eurosceptische en anti-bureaucratische verzet van Groot-Brittannië.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp