Lille (Nord-Pas de Calais, Frankrijk), bij de ontmanteling van een Romakamp op 20 augustus 2010.

Terugsturen is hypocriet en nutteloos

De "humanitaire" repatriëring van enkele honderden Roma uit voornamelijk Frankrijk naar Roemenië en Bulgarije is cynisch en demagogisch, meent de Bulgaarse commentator Svetoslav Terziev. En bovendien wordt hun reïntegratieprobleem er in geen enkel opzicht mee opgelost.

Gepubliceerd op 26 augustus 2010 om 15:07
Lille (Nord-Pas de Calais, Frankrijk), bij de ontmanteling van een Romakamp op 20 augustus 2010.

Tussen nu en drie maanden wil Frankrijk de helft van de illegale Romakampen op zijn grondgebied ontmantelen en de bewoners ervan hebben teruggestuurd naar Roemenië en Bulgarije. Uit solidariteit tussen Franstalige landen [Roemenië en Bulgarije maken deel uit van de l’Organisation internationale de la francophonie] zullen Boekarest en Sofia de uit Frankrijk verjaagde Roma ontvangen en sturen ze zelfs lokale politiemensen naar Frankrijk zodat die hun Franse collega's de helpende hand kunnen bieden.

Parijs heeft voor deze actie groen licht gekregen van de Europese Commissie, die er niets van wist te zeggen. Kortom, niets staat de grootste officiële deportatie van Roma (het gaat om duizenden mensen) sinds de Tweede Wereldoorlog nog in de weg. En met welk resultaat? De Roemeense en Bulgaarse Roma keren terug naar huis en zullen, na een tijdje met hun familie te hebben doorgebracht, weer op weg gaan naar Frankrijk. Waarom? Omdat ze de weg al kennen en zeker weten dat ze daar betere leefomstandigheden zullen aantreffen dan in de twee armste landen van de Europese Unie.

West-Europa heeft Roma onvermoeibaar vervolgd

De Roma zijn van nature nomaden die zich moeilijk aanpassen aan onze levensstijl. Er zijn er maar weinig die eraan gewend zijn op één plek te leven. De rest gaat verder met de reis die meer dan vijf eeuwen geleden door hun Indiase voorvaderen werd begonnen. Een reis waar klaarblijkelijk nog steeds geen eind aan is gekomen. Hun concentratie in de Balkanlanden heeft twee oorzaken: de Turken, die hen tot daar een vrije doortocht boden, en het communisme dat door de oprichting van het IJzeren Gordijn verdere migratie naar het westen van het continent tegenhield. De westerse landen, met name Frankrijk, hebben daar ook aan bijgedragen door de Roma sinds de zeventiende eeuw onvermoeibaar te vervolgen - een vervolging die in de naziperiode zijn hoogtepunt kende.

De insinuaties waarmee Bulgarije en Roemenië van segregatie en het gedwongen vertrek van de Roma beschuldigd worden zijn schandalig, want het zijn juist deze twee landen die in het verleden als toevluchtsoord dienden toen de rest van Europa ronduit vijandig tegenover de Roma stond. Daarnaast kun je Bulgarije en Roemenië er ook moeilijk van beschuldigen opzettelijk arm te zijn om zich zo van hun Romapopulatie te ontdoen. Door hun hypocriete houding zal Europa geen oplossing voor dit probleem vinden. Al zwaaiend met de mensenrechtenvlag beschuldigt Europa Boekarest en Sofia ervan niet voldoende te doen aan de integratie van de Roma. Tegelijkertijd verkondigen de Italiaanse en Franse autoriteiten de Roma niet van hun grondgebied te verjagen uit intolerantie, maar alleen omdat ze niet willen dat buitenlanders hun wetten overtreden.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Geef Roma de status van woonwagenbewoner

Het is duidelijk dat er een politieoplossing wordt gezocht voor het Romaprobleem door ze uit te zetten naar gettolanden die bovendien het recht noch de middelen hebben om ze binnen hun landsgrenzen te houden. In protocol nr. 4 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens wordt duidelijk gesteld dat iedere EU-burger het recht heeft zijn land te verlaten en vrij rond te reizen op Europees grondgebied. Ja, Bulgarije en Roemenië zouden de Roma wel kunnen tegenhouden, maar dat zou betekenen dat de twee landen hun wetten uit het communistische tijdperk moeten herstellen. Daarin werd onder meer van iedere burger die het nationale grondgebied wilde verlaten, een uitreisvisum geëist.

Frankrijk heeft overigens al een oplossing voor het probleem gevonden, en past die al op nationaal niveau toe: geef de Roma de status van "woonwagenbewoner". Maar zou Frankrijk de moed hebben dit als Europese oplossing voor te stellen? Parijs verplicht inderdaad alle gemeentes met meer dan 5.000 inwoners terreinen in te richten voor de woonwagenbewoners, voorzien van stromend water en elektriciteit. Zo wordt het nomadenbestaan wat beschaafder en krijgt een kamp meer de allure van een camping. Dat is wat de Europese Unie zou moeten doen, in plaats van te investeren in getto’s in Roemenië en Bulgarije: richt overal in Europa plekken in voor de Roma die willen blijven rondreizen. De Roma zijn nu eenmaal al eeuwenlang Europees en ze zullen echt nooit meer terugkeren naar Azië.

Stripverhaal

De Romacultuur in beeld

Het wereldwijde succes van Persépolis, van Marjane Satrapi, bewijst dat stripverhalen - grafische romans - bij uitstek een middel voor culturele uitwisseling zijn. O přibjehi, dat recentelijk als trilogie werd uitgebracht bij de uitgever Ašta šmé, heeft dezelfde ambitie, meent de Tsjechische krant Lidové noviny. De auteurs, de specialist op het gebied van Romacultuur Máša Bořkovcová, de antropologe Markéta Hajská en tekenaar Vojtěch Mašek, schrijver van stripboeken, hebben de verhalen van drie Roma, twee Tsjechen en een Slowaak, opgetekend. Ferko is de oudste van de drie hoofdpersonen. Het is een joviale man, fan van de avonturen van de baron van Münchhausen. Het verhaal van Keva wordt gedomineerd door herinneringen uit zijn kindertijd en zijn verblijf in een aantal opvoedkundige instellingen, een beeld dat de samenleving liever niet ziet. Albína is 45 jaar. Zij volgde haar man gedwongen naar het Romadorp Hermovce, kreeg zeven kinderen en werd toen verliefd op Karel die als vrijwilliger naar het dorp was gekomen om er te helpen tijdens de overstromingen van 1998. O přibjehi geeft zeker geen idyllisch en politiek correct beeld van de Roma en hun leefwijze, maar gaat over het geweld, het misbruik en de drugshandel die in deze gemeenschap nog steeds aan de orde van de dag zijn.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp