Kies een taal
Alle deelnemers aan het symposium over de toekomst van Europa - georganiseerd in Parijs door onder meer de Franse president François Hollande, de Spaanse regeringsleider Mariano Rajoy en de voormalige premiers Felipe González en Mario Monti - hebben de nadruk gelegd op drie belangrijke thema’s die zeer goed de alarmerende situatie van de Europese economie samenvatten. Het gaat om de stagnerende economische groei, de zorgwekkende werkloosheidscijfers (en dan voornamelijk onder de jeugd) en de noodzaak om nú, zonder te dralen of te zoeken naar uitvluchten, met oplossingen te komen.
In Europa zitten meer dan zes miljoen jongeren zonder baan. Naar aanleiding van deze bedroevende realiteit, die voor ernstige frustratie zorgt bij de best voorbereide generaties van Europa, hebben Frankrijk en Duitsland een programma opgesteld waar zes miljard euro mee gemoeid is. Met dit geld kan de Europese Investeringsbank maximaal zestig miljard euro aan leningen verstrekken voor de subsidiëring van bedrijven die werknemers onder de 25 jaar willen aannemen.
Instorting fragiele sociale cohesie
De werkloosheid, vooral die onder de jongeren, heeft een crisissituatie op de Europese arbeidsmarkt veroorzaakt. Dit vormt niet alleen een bedreiging voor de economische groei van het continent maar vergroot ook het risico op de ineenstorting van de fragiele sociale cohesie binnen de eurozone en de EU.
De ernst van deze situatie is een van de belangrijkste redenen die de Europese Commissie ertoe heeft gezet, zo riep president Hollande tijdens de conferentie nog in herinnering, haar bezuinigingsobsessie in te tomen.
Het is niet zeker dat de directe hulp bij personeelswerving werkelijk de beste oplossing zal zijn om jongeren aan een baan te helpen. Andere indirecte maatregelen (investerings- en consumptiestimuleringen, financieringshulp voor bedrijven) moeten het Frans-Duitse programma daarom aanvullen en in dit opzicht kwam Parijs met een aantal interessante ideeën.
Snelheid van handelen is beslissend
Maar de beslissende factor in dit soort situaties is de snelheid van handelen.
Er moet heel snel een einde worden gemaakt aan het schrappen van banen, er moet heel snel aan de maatschappij worden duidelijk worden gemaakt dat de autoriteiten hebben besloten al hun energie te stoppen in de strijd tegen de jeugdwerkloosheid.
Voor elk probleem geldt dat alle oplossingen beter zijn dan niets doen. Er moet een einde komen aan het fatalistische idee dat de eigen beperkingen van het bezuinigingsbeleid de maatregelen tegen de werkloosheid in de weg staan. Een pessimistische blik is immers niet noodzakelijkerwijs de enig mogelijke visie in deze fase van de recessie, van begrotingstekorten en van een gebrek aan initiatief binnen bepaalde EU-instellingen.
Eerste stap
Dat is precies de grootste verdienste van de conferentie in Parijs. Het is de eerste stap die kan leiden tot andere, nieuwe pan-Europese initiatieven tégen werkloosheid en vóór groei. Het kan een nuttig precedent scheppen dat de weg vrij maakt voor een realistische oplossing.
Tegelijkertijd vergroot het de mogelijkheid, of de hoop, dat er binnen afzienbare tijd een einde komt aan de verlamming van de Europese arbeidsmarkt. We moeten evenwel het keynesiaanse axioma in gedachte houden dat alle mogelijkheden niet noodzakelijkerwijs ook zekerheden scheppen. Wil dit initiatief kans van slagen hebben, hoe klein ook, dan is het noodzakelijk dat de bedrijven de uitdaging aangaan en deze buitenkans niet aan hen voorbij laten gaan.
Context
Een plan in drie punten
“Een reddingsplan voor de verloren generatie”, kopt Ta Nea. Het Griekse dagblad wijst erop dat het werkloosheidspercentage onder jongeren tot 24 jaar in Griekenland 58 procent bedraagt, in Spanje i55,8 procent en in Portugal 38 procent, en is blij met dit door Duitsland en Frankrijk gepresenteerde plan.
Les Echos legt uit dat Duitsland en Frankrijk een “Europees initiatief voor de werkgelegenheid” hebben gelanceerd, dat “berust op drie pijlers”:
kredietmogelijkheden voor kleine en middelgrote ondernemingen, die [...] voor de meeste banen voor jongeren zorgen; uitbreiding van duaal onderwijs; en aanmoediging van mobiliteit, niet alleen binnen de eigen landsgrenzen, maar in heel Europa. Doelstelling is ook om de leermogelijkheden uit te breiden. Een van de opties daarbij is het plan voor een ‘Erasmusprogramma voor duaal onderwijs´ nieuw leven in te blazen.
Tot besluit citeert het financieel-economische dagblad de Franse econoom Jacques Attali, die het symposium over de toekomst van Europa opende, dat in het teken stond van de jeugdwerkloosheid. Als deze plannen niet van de grond komen, stelt Attali,
dan blijven er voor de jongeren drie mogelijkheden over: wegtrekken uit Europa, in Europa blijven en de politiek ingaan, of een revolutie ontketenen...
