Kies een taal
De onthullingen zijn bij de Hongaarse media ingeslagen als een bom. Op 18 november heeft het weekblad Heti Válasz een onderzoek gepubliceerd, ondersteund door vijf documenten uit het archief van het ministerie van Buitenlandse Zaken, waaruit zou blijken dat de journalist Paul Lendvai met het communistische regime heeft gecollaboreerd.
Paul Lendvai, die sinds de hardhandige onderdrukking van de Hongaarse opstand in 1956 in Wenen woont, is de bekendste columnist die schrijft over het politieke leven in zijn land. Onlangs heeft hij een boek gepubliceerd, Mein verspieltes Land[Mijn verspeelde land], waarin hij een somber beeld schetst van een Hongarije dat ten prooi is gevallen aan de opleving van racisme en antisemitisme.
Paul Lendvai is duidelijk van zijn stuk gebracht door de onthullingen van Heti Válasz. Hij geeft geen antwoord op vragen van journalisten, maar verklaart dat hijzelf door de politieke politie werd gevolgd. "We moeten ons er niet over verbazen dat niemand zonder daartoe te worden gedwongen, zegt: 'Ik was een schurk, vergeef me'. Dat is de uitzondering en niet de regel, zo zit de mens nu eenmaal in elkaar", constateert László Tamás op de site hirszerzo.
Maar de linksgeoriënteerde columnist voegt daaraan toe: "János Martonyi of Pál Schmitt [die vroeger voorrechten genoten onder het communistische regime en tegenwoordig zijn te vinden aan de rechterzijde van het politieke spectrum en respectievelijk het ambt van minister van Buitenlandse Zaken en president bekleden] wilden een goed leven leiden. Paul Lendvai ook; in het westen was hij de kenner bij uitstek van de Hongaarse politiek. En zij hebben de prijs betaald die de dictatuur van hen verlangde. Oké. Maar nu dwingt de democratie hen de morele prijs voor hun vroegere opportunisme te betalen."
Zes maanden na de comfortabele overwinning van Fidesz (centrumrechts) bij de parlementsverkiezingen is er dus een nieuwe polemiek bijgekomen. Er waren reeds verhitte discussies gaande over het beleid van premier Viktor Orbán, die door velen van autoritair gedrag wordt beticht. En dat terwijl Hongarije zich voorbereidt op het voorzitterschap van de EU.
De voormalige socialistische premier Ferenc Gyurcsány is een van de weinigen die het voor Paul Lendvai opneemt. Hij schrijft op zijn blog: "Wat er nu gebeurt, vind ik walgelijk. Het gaat maar gedeeltelijk over Lendvai. Het gaat vooral over rechts Hongarije. (…) Ik steun hem in zijn strijd om zijn toenmalige beslissingen te rechtvaardigen. (…) En we moeten ophouden in het verleden te graven."
In het onafhankelijke weekblad HVG merkt János Pelle op: "Velen verwachten dat Orbán niet de basis zal leggen voor een sterkere democratie maar juist een autoritair stelsel zal introduceren om net als Poetin permanent aan de macht te kunnen blijven. Hij zal deze beschuldigingen slechts door concrete daden kunnen weerleggen."
En toch, zo vraagt de journalist en docent geschiedenis aan de rabbijnenschool van Boedapest zich af, "waarom tonen westerse journalisten altijd zoveel begrip voor linkse regeringen terwijl Orbán bij hen onmiddellijk angst voor fascisme oproept?"
Context
Gerenommeerde journalist aan de schandpaal
"Paul Lendvai vindt het belachelijk dat hij ervan wordt beschuldigd 'een agent [van het Hongaarse communistische regime] te zijn geweest', en hij heeft volkomen gelijk. De Weense journalist, lid van de Oostenrijkse sociaaldemocratische partij, was beslist geen agent, maar iemand die vrijwillig met de dictatuur collaboreerde. En als zodanig heeft hij de democratische oppositie in Hongarije en de herinnering aan de opstand van 1956 schade berokkend", aldus een verontwaardigde Lukács Ádám Petri in Népszabadság, wiens vader, György Bulanyi, een eminente figuur onder de dissidenten was.
"Wanneer Paul Lendvai vertrouwelijke informatie doorspeelt over het alternatieve culturele forum dat in Hongarije zou plaatsvinden, weet hij dat zijn gedrag schandelijk is en daarom verzoekt hij de ambassade om geheimhouding", schrijft Lukács Ádám Petri. "En hij meldt de representanten van de dictatuur heel voldaan dat hij voorkomen heeft dat vertegenwoordigers van de democratische oppositie in Tsjechië het woord zouden krijgen in de uitzendingen van de Oostenrijkse televisie waarvoor hij verantwoordelijk was."
Samengevat luidt de aanklacht van de auteur: "Lendvai heeft zijn prestige en kennis gebruikt om de weerzinwekkende realiteit van de dictatuur te verdoezelen."
