Verandert Orbán van toon?

Door het op te nemen tegen de rest van Europa, raakt de Hongaarse premier bij zijn landgenoten een gevoelige snaar uit het verleden, die oproept tot verzet tegen buitenlands gezag. Maar dat werkt niet bij elke gelegenheid, constateert het Hongaarse dagblad Népszabadság.

Gepubliceerd op 1 februari 2011 om 10:10

Net als een ondeugende rakker lijkt de regering van Viktor Orbán haar omgeving op de proef te stellen. De Hongaarse samenleving heeft tot nu toe alles geslikt, maar Europa is een ander verhaal. Wie had kunnen denken dat een mediawet zo veel stof zou doen opwaaien?

Dat de Hongaarse journalisten steun zouden krijgen vanuit het buitenland en dat de Franse, Duitse en Britse pers zich voor de persvrijheid in Hongarije zouden interesseren? En dat de Europese Commissie werkelijk van plan zou zijn om dit wetstekst onder de loep te nemen?

Hongarije is op de agenda van het Europees Parlement geplaatst. We bevinden ons daarbij in goed gezelschap: zo hebben de EP-leden onderzoek gedaan naar de situatie in Tunesië, het geweld tegen de christenen in het Midden-Oosten, de situatie in Wit-Rusland – en nu dus naar het functioneren van de democratie in Hongarije.

Orbán is verstrikt geraakt in de mediawet

Daar kun je boos over worden. En dat is wat de regering doet. Viktor Orbán was zeer verontwaardigd en heeft de "beschuldigingen die tegen Hongarije waren ingebracht" verworpen, waarmee hij meteen al liet blijken dat hij nog steeds niet veel van Europa begrijpt.

Nieuwsbrief in het Nederlands

Zijn staatssecretaris voor Communicatie – die beweerde dat Eurocommissaris Neelie Kroes die belast is met de portefeuille Digitale agenda, uitsluitend technische bezwaren tegen de mediawet had – wilde niet inzien dat de Commissie er ernstig aan twijfelde of deze wet wel in overeenstemming was met het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. Maar deze uitvlucht gaat niet op in het huidige tijdperk van internet en WikiLeaks. Orbán is verstrikt geraakt in de mediawet en het zal hem moeite kosten zich uit deze situatie te redden.

Nu kunnen we natuurlijk hopen dat de kwestie een stille dood sterft en dat Europa weer andere dingen aan zijn hoofd krijgt. We kunnen hopen dat Hongarije zijn EU-voorzitterschap zo fantastisch vervult, dat alles over een half jaar vergeten is of, beter nog, dat men ons zijn excuses aanbiedt.

De gevoelige Kuruc-snaar van de Hongaren

Maar het is veel waarschijnlijker dat Viktor Orbán de kwestie aangrijpt om in eigen land een politieke boodschap af te geven: door Europa het hoofd te bieden, laat hij zien dat de hele wereld ons kleine landje belaagt. Hij raakt hiermee de gevoelige Kuruc-snaar van de Hongaren*, die in opstand komen tegen het kapitaal en de politieke commentatoren van het Westen.

Onder deze omstandigheden zal het voorzitterschap een moeilijke exercitie worden, aangezien Orbán voortdurend zal moeten onderhandelen en compromissen moet zien te vinden. Wat jammer, denken de mediamensen misschien bij zichzelf. Toch zouden wij best regels willen opstellen voor de Unie. Maar helaas houdt Europa een oogje in het zeil.

* De Kuruc waren rebellen die onder leiding van de Hongaarse prins Frans II (Ferenc) Rákóczi van 1703 tot 1711 een vrijheidsstrijd voerden tegen de Habsburgers. Voor zijn "Hongaarse mars" putte Berlioz inspiratie uit een oud Kuruc-lied.

Mediawet

Brussel als bewaker van fundamentele rechten

De Hongaarse regering zegt bereid te zijn de controversiële mediawet te amenderen als Brussel van mening is dat de wet het gemeenschapsrecht schendt. De wijzigingen zullen voornamelijk betrekking hebben op de meest aangevochten aspecten van de wet zoals de eis van een "evenwichtige informatieverspreiding" door de media en de mogelijkheid voor de regering om buitenlandse media te kunnen bestraffen. Deze aankondiging volgt op een briefwisseling tussen Eurocommissaris voor de Digitale agenda Neelie Kroes en de Hongaarse vicepremier Tibor Navracsics. Vlak nadat de wet werd goedgekeurd, liet Kroes weten te twijfelen of de tekst wel in overeenstemming was met de Europese Mediarichtlijn en met de fundamentele vrijheden zoals de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. Dagens Nyheter merkt op dat "bij gebrek aan een bevredigend antwoord de commissaris een procedure dreigde op te starten die voor het Europees Hof van Justitie zou kunnen eindigen". De Zweedse krant benadrukt het buitengewone karakter van dit dreigement. Nog "nooit eerder begon de Commissie een procedure tegen een lidstaat wegens het schenden van het recht op vrije meningsuiting". Het initiatief van Neelie Kroes laat echter ook zien "hoe zwak de bescherming van de mensenrechten binnen de EU eigenlijk is, want het Handvest van de grondrechten geldt binnen de lidstaten alleen voor maatregelen die uit het gemeenschapsrecht voortvloeien".

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp