Een kunstwerk van de Israëlische kunstenaar Ori Melamed uit 2004 uit protest tegen een installatie van een Zweedse kunstenares, waarin een Palestijnse kamikaze werd voorgesteld tijdens een tentoonstelling in Stockholm. (AFP)

Artikel veroorzaakt diplomatieke rel

Het bezoek van de Israëlische premier aan Europa op 25 augustus, kon niet op een slechter moment gepland staan: sinds de publicatie vorige week van een artikel in het 'Stockholm Aftonbladet', waarin Israëlische soldaten ervan beschuldigd worden in 1992 Palestijnen om hun organen te hebben gedood, is het Zweedse voorzitterschap van de EU verstrikt geraakt in een diplomatieke crisis.

Gepubliceerd op 24 augustus 2009 om 15:58
Een kunstwerk van de Israëlische kunstenaar Ori Melamed uit 2004 uit protest tegen een installatie van een Zweedse kunstenares, waarin een Palestijnse kamikaze werd voorgesteld tijdens een tentoonstelling in Stockholm. (AFP)

Binnen een paar dagen, zo meldt Le Tempsvanuit Genève, "heeft de zaak zich niet alleen ontwikkeld tot een stevige diplomatieke botsing tussen de twee landen maar ook tot een conflict tussen Israël en de Europese Unie". EUobserver.com licht toedat "de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, die op 25 augustus in Brussel wordt verwacht voor overleg over de uitbreiding van de Joodse nederzettingen, om de formele Zweedse afkeuring van het krantenartikel vraagt", en dat de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken weigert aan dit verzoek te voldoen. Verder meldt EUobserver.com dat Carl Bildt hierover op 21 augustus op zijn blog schreef: "het principe van vrije meningsuiting zoals dat in Zweden wordt gehanteerd, betekent dat de regering er niet toe genegen is persartikelen te verbieden".

De Brusselse site voegt hieraan toe dat "de spanning nog verder opliep nadat de Israëlische minister van Financiën, Yuval Steinitz, verklaarde dat de heer Bildt, die op 10 september naar Israël zou reizen, niet langer welkom is". Le Temps laat weten dat "de minister van Binnenlandse Zaken van de Joodse staat, Elie Yshaï, afgelopen zondag bevestigd heeft dat hij de visa en verblijfsvergunningen van een aantal Zweedse journalisten die Israël als standplaats hebben, niet zou verlengen. In aanvulling daarop zal het persbureau van de regering hen ook geen officiële perskaart meer verstrekken waarmee ze zich, onder andere, vrijelijk in de Palestijnse gebieden konden bewegen". EUobserver.com herinnert zijn lezers er tenslotte aan dat "de relatie tussen de EU en Israël sinds het begin van het jaar, toen Israël een aanval op Gaza uitvoerde, alleen maar slechter is geworden. Brussel heeft de versteviging van de relatie sindsdien opgeschort en aangekondigd dat hierin geen verandering zal komen zolang Israël de uitbreiding van de nederzettingen in de bezette Palestijnse gebieden niet stopt."

"Duidelijk een grens overschreden"

Voor Der Spiegel gaat het om de "diepste diplomatieke crisis tussen Zweden en Israël sinds jaren." Het Duitse weekblad probeert ook het Israëlische standpunt uit te leggen: "Deze beschuldiging van orgaandiefstal grijpt terug op de middeleeuwse antisemitische stereotypen waarmee de joden ervan beschuldigd werden het bloed van christenen te gebruiken voor hun religieuze rituelen."

Nieuwsbrief in het Nederlands

Op zijn blog bevestigt de Israëlisch-Poolse journalist Eli Barbur dat "Zweden met zijn 9 miljoen inwoners in de perceptie van Israëliërs het meest anti-Israëlische land van de Unie is (40% van de Zweden geven toe antisemitische gevoelens te koesteren)", en hij voegt daaraan toe dat "Zweden als voorzitter van de EU niet op effectieve wijze over het Midden-Oosten kan onderhandelen (ondanks de ongebreidelde inzet van dit land om hierin, samen met de rest van Europa, te slagen) zolang dat land geen officiële excuses heeft gemaakt".

In het Israëlische dagblad Jerusalem Post, zegt de voormalig ambassadeur van Israël Zvi Mazeld dat "Israël in de afgelopen twintig jaar zonder onderscheid door alle Europese overheden werd aangevallen terwijl de Europese pers informatie uit het Midden-Oosten onjuist weergeeft. De Zweedse pers nam hierbij het voortouw en heeft met het artikel dat vorige week in het Aftonbladet gepubliceerd werd, duidelijk een grens overschreden". De heer Mazel herinnert vervolgens aan het pro-nazi verleden van het grootste Zweedse dagblad en "de soort van dictatuur die de sociaal-democraten en de vakbonden, die beiden anti-Israël zijn, op de pers uitoefenen" (inclusief op Aftonbladet), en nodigt Israël uit om te reageren op de "hetze door Europa, en met name vanuit West-Europa en de landen van de EU. Deze demonisering van Israël vormt een serieuze bedreiging."

"Debat over antisemitisme is veranderd in debat over persvrijheid"

Een ander groot Israëlisch dagblad, Haaretz, probeert de gebeurtenissen in hun context te plaatsten en citeert hiervoor Lena Posner, voorzitter van de officiële Raad voor Joodse Gemeenschappen in Zweden, volgens wie "het Israëlische verzoek aan de Zweedse regering om het artikel uit Aftonbladet af te keuren, de zaak onnodig heeft opgeblazen. Het artikel, dat inderdaad antisemitisch en onwaar was, was niemand opgevallen omdat het op de achterste pagina's van de krant stond weggemoffeld. Maar het Israëlische antwoord plaatste de journalist die het artikel schreef, Donald Boström, voor het voetlicht, en gaf hem daarmee een centrale rol in de dominante Zweedse publieke opinie. Wat nog erger is", schrijft Lena Posner, is dat "het debat over antisemitisme is veranderd in een debat over de persvrijheid in Zweden: in plaats van het waarheidsgehalte van het artikel te controleren, maken ze er een zaak van de vrijheid van meningsuiting van. De regering zal het artikel niet afkeuren", besluit Lena Posner, "de vrijheid van meningsuiting is hier heilig". Het Oostenrijkse dagblad Die Presse merkt met betrekking daarop opdat "toen de kwestie rond de karikaturen van Mohammed speelde, het Zweedse ministerie van Buitenlandse Zaken een protestbrief schreef aan de Deense regering."

Tot slot schrijft hoofdredactrice Helle Klein in de kolommen van het Aftonbladetdat de reacties van de Israëlische regering "alle records voor wat betreft overdrijving breken". Volgens haar "probeert de Israëlische regering, één van de meest conservatieve uit de geschiedenis van dat land, de publieke opinie op één buitenlandse vijand te richten". Het artikel uit het Aftonbladet zou zo "de gelegenheid zijn geweest voor de Israëlische regering om te laten zien hoe hard ze kan optreden tegen het zogenaamde antisemitisme", wat volgens haar "zelfs bij de meest betrokken vrienden van Israël onrust" zou hebben veroorzaakt.

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp