Kies een taal
“Zeg me wat je eet, en ik zeg je wie je bent”: hoeveel Europeanen zouden tegenwoordig de vraag nog kunnen beantwoorden die Jean Anthelme Brillat-Savarin in de negentiende eeuw stelde? Of, erger nog, zouden ze de het antwoord wel willen horen dat de auteur van Physiologie du goût (‘Fysiologie van de smaak’) ze zou geven?
Nog nooit hebben we zoveel informatie gehad over onze voeding en toch hebben we steeds meer de indruk dat we niet weten wat er nu echt op ons bord ligt. Het schandaal rond het paardenvlees dat in kant-en-klaargerechten verkocht wordt als ‘puur rundvlees’ wijst ons er maar weer eens op dat we niet aan voedselfraude kunnen ontkomen en dat de race om de laagste prijs zich uiteindelijk tegen de consument keert.
Aangewakkerd door de crisis en de koopkrachtdalingen die daar het gevolg van zijn, ziet die consument zich gedwongen op hun uitgaven te letten, die vaak ten koste gaan van voeding. En dan gaan we niet minder eten, maar wel minder goed.
Daarvoor betalen we de prijs niet in klinkende munt, maar op een andere manier: met onze gezondheid.Overgewicht, hart- en vaatziekten, diabetes, kanker, enz. Voeding is op al deze aandoeningen van invloed, en kan een risicofactor zijn.
Europa heeft een ambivalente houding: van de ene kant lijkt de EU de consument te willen beschermen door kwaliteitslabels en steeds nauwkeurigere voorschriften voor etiketten op te leggen en door een gezond voedingspatroon te stimuleren; van de andere kant lijkt zij eerder aan de kant te staan van de voedingsmiddelenindustrie, door bepaalde praktijken toe te staan en maatregelen te nemen die een tegenovergestelde uitwerking hebben. Dit was bijvoorbeeld onlangs nog het geval toen het verbod op diermeel als voeding voor kweekvis werd opgeheven. Diermeel werd in 1997 in de ban gedaan omdat het beschouwd werd als oorzaak van de ‘gekkekoeienziekte’. Brussel zou nu grote moeite hebben de druk van andere vleesproducenten – vooral varkens- en gevogeltefokkers – te weerstaan nu de graanprijzen hoger zijn dan ooit.
Daartegenover staat de consument nogal alleen. Toch zijn er manieren om goed te eten zonder dat dit veel hoeft te kosten, en op een manier die ook nog duurzaam is. Want, zoals Carlo Petrini, leider van de Slow Food-beweging al eens schreef: “Het is niet waar dat lekker eten duur is. We weten alleen niet meer hoe het moet.”
