Kies een taal
“Kiezer veroordeelt tegenpolen tot smeden coalitie” : Het Financieele Dagblad vat de verkiezingsuitslag van 12 september samen. De liberalen van zittend VVD-premier Mark Rutte en de PvdA onder leiding van Samsom zijn als winnaars uit de stembus gekomen, met respectievelijk 41 en 39 van de 150 Tweede Kamerzetels. De krant noemt de overwinning “historisch” aangezien de twee partijen over een meerderheid beschikken, maar toch is het waarschijnlijk dat een derde coalitiepartij nodig is om “als oliemannetje” een brug kan slaan tussen de partijen:
Nooit eerder konden de aanhangers van de vrije markt van de VVD en de markttemmers van de PvdA een meerderheidsregering maken zonder derde partij. Of Rutte en Samsom zo’n blauw-rode coalitie ook daadwerkelijk smeden, is afwachten. In woningmarkt, arbeidsmarkt, sociale zekerheid en zorg staan ze mijlenver uit elkaar. [...] Die afstand kan worden overbrugd door een uitruil van belangen. Maar niet ondenkbaar is dat beiden een of twee middenpartijen zullen aanzoeken voor regeringsdeelname als een soort oliemannetje.
Voor Trouw hebben de verkiezingen duidelijk laten dat de Nederlanders een middenregering willen:
[De verkiezingsuitslag] schept duidelijkheid over de koers van de natie. De kiezers zien de toekomst in Europa en de oplossingen van de crisis in het midden. Op PvdA en VVD rust de verplichting samen een kabinet te vormen om dat keerpunt te markeren. [...] De kiezer is, dat mag toch duidelijk zijn, de polarisatie zat.
Martin Sommer, columnist bij De Volkskrant, is een andere mening toegedaan: volgens hem moet het eerder worden gezien als een proteststem dan een stem voor het midden. Kiezers “besloten strategisch wie er wel of vooral niet in het Torentje terecht zou moeten komen”.
Waarschijnlijker is dat de kiezer met zijn keuze voor VVD of PvdA in de eerste plaats een negatief oordeel heeft geveld. Omdat hij met Wilders heeft gepacteerd, mag Mark Rutte geen premier meer worden, zo luidde een belangrijke motivatie voor een stem op Samsom. En andersom was afgrijzen over die even opgewonden als linkse Samsom een gewichtige reden om toch maar Rutte te kiezen.
Na de uitspraak van het Constitutioneel Hof in Karlsruhe over het EMS is ook de Nederlandse verkiezingsuitslag “goed nieuws voor de belaagde euro”, schrijft De Volkskrant:
Goed nieuws voor de belaagde euro is ook dat de gevreesde opstand van de Nederlandse kiezers tegen Europa is uitgebleven. Anders dan PVV-leider Geert Wilders hoopte, is zijn poging mislukt om van de verkiezingen een referendum over Europa te maken.
