Europese verkiezingen 2014

“Wordt euroscepticisme de Europese norm?”

Van Frankrijk tot het Verenigd Koninkrijk en van Denemarken tot Griekenland en Oostenrijk, de uitkomst van de Europese verkiezingen wordt gekenmerkt door de doorbraak van eurosceptische partijen die in veel landen forse winst hebben geboekt.

Gepubliceerd op 26 mei 2014 om 13:30

Het lijkt erop dat het nieuwe Europees Parlement er gefragmenteerder uit zal zien dan zijn voorganger. Een versterkte aanwezigheid van kleine partijen weerspiegelt de verdeelde Europese publieke opinie.

“Het Europees Parlement staat op het punt luidruchtiger, weerbarstiger, verwarrender en moeilijker te besturen te worden door de uitslag van de Europese verkiezingen”, schrijft Quentin Peel in Financial Times. De Britse columnist legt uit:

Cover

“Door de gestegen steun van zowel rechts als links aan populistische en anti-Europese partijen in landen zoals het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Griekenland moet het 751 leden tellende Parlement het doen met een onduidelijke meerderheid aan beide kanten van het politieke spectrum. Weken van politiek getouwtrek lijken onvermijdelijk omdat de nieuwe leden het moeilijk zullen krijgen om allianties te sluiten met vreemde bedgenoten, en de grootste partijen zullen ervoor knokken een meerderheid te vormen om te kunnen bepalen wie de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie zal worden. Er kan een langdurige impasse ontstaan tussen het Parlement en de Europese Raad, bestaande uit de leiders van de 28 lidstaten, om te beslissen wie José Manuel Barroso als voorzitter zal opvolgen.”

Nieuwsbrief in het Nederlands

Terwijl de Democratische Partij van de huidige Italiaanse premier Matteo Renzi een recordoverwinning behaalde met meer dan 40 procent van de stemmen, is in andere landen “geen sprake geweest van een ‘proteststem’ die opiniepeilers hadden voorspeld en misschien ook wel niet van een ‘heilzame dreun’ die door voormalig Europese Commissievoorzitter Romano Prodi werd aangekonigd. Het is meer dan dat, schrijft Aldo Cazzullo in Corriere della Sera:

Cover

“We zullen ons de verkiezingen van 2014 herinneren als de historische nederlaag van een politiek systeem. De aftakeling van traditionele partijen. De afwijzing van het Europese establishment. Het resultaat van gisteren toont twee dingen aan. Europa heeft het verkeerde antwoord gegeven op de de crisis. De hele wereld reageerde op de industriële en financiële ineenstorting met een beleid van expansie en investeringen. Alleen Europa, geleid door Duitsland, volgde een beleid van snoeien en bezuinigingen waardoor alle landen verarmden, behalve Duitsland zelf. […] De verkiezingsuitslag bevestigt bovendien een verwarrende trend die het continent overstijgt: het teken van onze tijd is de opstand tegen de elites, tegen de instellingen, tegen de traditionele vormen van volksvertegenwoordiging. En Europa wordt gezien als de grondslag en de garantie van deze elites waartegen wij in opstand zijn.”

“Gelijkspel voor Burgerplatform”, kopt Gazeta Wyborcza over de uitslag van de Europese verkiezingen in Polen, waar de definitieve uitslag vanmiddag pas bekend wordt gemaakt. Maar het staat al vast dat de grootste partijen van het land, het regerende Burgerplatform (PO) en oppositiepartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) allebei 19 zetels zullen hebben in het nieuwe Europees Parlement. Verrassend is het grote aantal stemmen voor de anti-establishement- en anti-Europese partij Nieuw Rechts (KNP) die met 7 procent van de stemmen een plaats in het EP heeft veroverd. Volgens de GW zullen de goede verkiezingsresultaten van populistische en extreemrechtse partijen langetermijngevolgen hebben op het Europese beleid in de verschillende EU-landen, maar de krant schrijft ook:

Cover

Hoewel het onwaarschijnlijk is dat radicaal euroscepticisme een plotselinge schok teweeg zal brengen in EU-verrichtingen kan het, helaas, wel veranderen in een besmettelijk virus. Populisme, hysterie omtrent ‘de golf aan immigranten’ of ‘het almachtige Brussel’, net als het verlangen naar sterke nationale staten kunnen populairder worden bij andere partijen, vooral als ze het eurosceptische electoraat willen terugwinnen.

“Hoewel de overwinning van het Front National (FN) vooraf al was aangekondigd is de definitieve uitslag - de extreemrechtse partij won 25 procent van de stemmen en is daarmee de grootste partij van Frankrijk geworden - een schok die Frankrijk en Europa doet schudden”, schrijft Libération. Het linkse Franse dagblad licht toe:

Cover

"De schokgolf die het FN heeft veroorzaakt overstijgt alle grenzen. Deze verkiezingsresultaten samen met de verkiezingswinst van andere eurofobische partijen in Denemarken, Oostenrijk en Groot-Brittannië vormen een reële bedreiging voor het Europese idee. Het virus dat Frankrijk al jaren besmet, zou zich kunnen verspreiden in de EU waar de woede tegen bezuinigingspolitiek verstomd, waar de angst voor buitenlanders alleen maar groeit. Alleen de capaciteit van democratische partijen om met dit volk te praten dat breekt met de democratie, brengt hoop om dit kwaad tegen te gaan."

Voor Die Tageszeitung is de “eurocrisis” duidelijk verantwoordelijk is voor de van de stijgende populariteit van het populisme in Europa. De eurosceptische partij Alternative für Deutschland (AfD) heeft zeven zetels behaald in het Europees Parlement. Deze partij, die vorig jaar is opgericht, wint een krachttoer, terwijl de meeste andere partijen kiezers verliezen. De extreemrechtse partij NPD krijgt ook een zetel in het Europees Parlement. Volgens de TAZ symboliseert het succes van AfD de transformatie van de liberale kringen. In Duitsland is er:

Cover

"een groep 'beterverdieners' die genoeg hebben van de multiculturele republiek en geen enkele zin hebben om te betalen voor die luie Grieken. […] Toch zou het naïef zijn te denken dat AfD zichzelf ruïneert. Het succes moet eerder gezien worden als een soort van Europese normalisatie. In Oostenrijk en in Nederland hebben rechtse populistische partijen lange tijd liberale partijen vervangen. Dus wordt het euroscepticisme misschien de [nieuwe] Europese norm?"

"Grote opkomst voor Deense Volkspartij”, kopt Berglinske. De krant bericht dat de populistische rechtse partij 25 procent van de stemmen heeft gekregen, maar vraagt zich af hoeveel macht de eurosceptische partijen werkelijk zullen krijgen in het Europees Parlement:

Cover

"De verkiezingswinst van de eurosceptische partijen is veelzeggend in verkiezingstermen door de vooruitgang die deze partijen ermee hebben geboekt. We moeten ons afvragen of de pro-Europese meerderheid deze nieuwe opleving van euroscepticisme in Europa kan negeren. Marine Le Pen verklaarde al de EU van binnenuit te willen vernietigen. Maar ondanks de overwinning van het Franse Front National moet nog blijken of het Le Pen zal lukken om genoeg landen voor zich te winnen om een kiezersblok te vormen tegen het nieuwe Parlement."

Daags na de Europese verkiezingen kopt Eleftherotypia: “Syriza voor de eerste keer!” De radicaal linkse coalitie van Alexis Tsipras behaalde 27, 6 procent van de stemmen, gevolgd door Nieuwe Democratie (ND)van premier Antonis Samaras, 22,8 procent van de stemmen. Voor het dagblad is dat ontegenzeglijk een grote nederlaag voor de regeringscoalitie, bestaande uit ND en de socialistische partij PASOK, die 11 procent verliest ten opzichte 2012, “maar die de boodschap niet wil begrijpen”. Het dagblad wijst ook op de score van 9,39 procent van de neonazipartij Gouden Dageraad:

"De derde plaats voor de partij Gouden Dageraad is een smet op de verkiezingen gezien het feit dat overal in Europa eurosceptische en extreemrechtse partijen aan terrein winnen."

Tags

Are you a news organisation, a business, an association or a foundation? Check out our bespoke editorial and translation services.

Ondersteun de onafhankelijke Europese journalistiek.

De Europese democratie heeft onafhankelijke media nodig. Voxeurop heeft u nodig. Sluit u bij ons aan!

Over hetzelfde onderwerp